Development, Validation, Reliability and Normalization of Benefit and Cost Scales: as a Factor to Explain Why Ethical Behaviors are Performed or Not Performed in Various Life Situations

Document Type : Original Article

Authors

1 Ph.D. Candidate in educational psychology, Faculty of Economics and Social Sciences, Bu-Ali Sina University, Hamadan, Iran

2 Associate Professor, Department of Psychology, Faculty of Economic & Social Sciences, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran

Abstract

This study was conducted with the aim of developing, validation, reliability, and normalization of benefit and cost scales as a factor to explain of performing or not performing moral behavior in various situations. In this study, to collect data, a mixed method was used. In the first stage (qualitative) with phenomenological qualitative research, an interview (structured interview) was performed with 222 people. Sampling method was availability sampling method based on theoretical saturation. The explicit content analysis method was used to analyze the interview data. The results indicate two factors of benefit (psychological benefit and situational benefit) for why performing moral behavior and two factors of cost (psychological cost and situational cost) for why not performing moral behavior. In the second stage (quantitative), based on the findings of content analysis, two scales of benefit (33-items) and cost (26-items) was developed to measure identified factors called psychological benefit, situational benefit, psychological cost, and situational cost.Then, based on multi-stage cluster random sampling method, in the study 1093 second grade high school students (515 girls and 578 boys) participated in Hamadan. The results of exploratory factor analysis extracted 4 factors named psychological benefit, situational benefit, psychological cost, and situational cost. The estimated Cronbach alpha reliability coefficients for the whole benefit scale was 0.954, and for subscales of psychological benefit, situational benefit were 0.918, 0.934, and Cronbach alpha coefficients for the whole cost scale was 0.965, and for subscales of psychological cost, situational cost were 0.949, 0.928 respectively.

Keywords

Article Title [Persian]

ساخت، اعتباریابی، رواسازی و هنجاریابی مقیاس‌های سود و زیان به عنوان عاملی برای تبیین چرایی انجام دادن و ندادن رفتارهای اخلاقی در موقعیت‌های گوناگون زندگی

Authors [Persian]

  • آرزو دلفان بیرانوند 1
  • خسرو رشید 2
1 دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
2 دانشیار، گروه روان‌شناسی، دانشکدۀ علوم اقتصادی و اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.
Abstract [Persian]

این پژوهش با هدف ساخت، اعتباریابی، رواسازی و هنجاریابی مقیاس­های سود و زیان به عنوان عاملی برای تبیین چرایی انجام دادن و ندادن رفتارهای اخلاقی در موقعیت­های گوناگون زندگی انجام شد. در این پژوهش از روش ترکیبی (از نوع طرح اکتشافی) استفاده شد. در مرحله اول (بخش کیفی) با روش پژوهش کیفی از نوع پدیدارشناختی، ابتدا با 222 نفر مصاحبه (مصاحبه ساختاریافته) انجام شد. روش نمونه­گیری در دسترس و براساس اشباع نظری بود. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات حاصل از مصاحبه­ها از روش تحلیل محتوای آشکار استفاده شد. نتایج دو عامل سود (سود روانشناختی و سود موقعیتی) برای چرایی انجام دادن و دو عامل زیان (زیان روانشناختی و زیان موقعیتی) برای چرایی انجام ندادن رفتارهای اخلاقی را نشان داد. در مرحله دوم (بخش کمی)، براساس کدگذاری و تدوین مضامین اطلاعات حاصل از بررسی مصاحبه­ها، دو مقیاس سود (33 گویه­ای) و زیان (26 گویه­ای) برای اندازه­گیری عامل­های شناسایی شده­ی سود روانشناختی، سود موقعیتی، زیان روانشناختی، و زیان موقعیتی ساخته شدند. سپس براساس روش نمونه­گیری تصادفی خوشه­ای چندمرحله­ای تعداد­ 1093 نفر دانش­آموز دبیرستانی مقطع متوسطه دوم (515 نفر دختر و 578 نفر پسر) در شهر همدان در پژوهش شرکت کردند. برای بررسی روایی ابزار از روش­های تحلیل عاملی اکتشافی، روایی محتوایی و روایی همزمان و برای بررسی پایایی آن از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج تحلیل عامل اکتشافی، 4 عامل سود روانشناختی، سود موقعیتی، زیان روانشناختی و زیان موقعیتی را نشان داد. ضریب پایایی ابزار با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای کل مقیاس سود 954/0 و برای خرده مقیاس­های سود روان‌شناختی و سود موقعیتی به ترتیب 918/0 و 934/0 و ضریب آلفای کرونباخ برای کل مقیاس زیان 965 /0 و برای خرده مقیاس­های زیان روان‌شناختی و زیان موقعیتی به ترتیب 949/0 و 928/0 به‌دست آمد. بر پایه یافته­های پژوهش می­توان گفت که مقیاس­های سود و زیان از روایی و پایایی مناسبی برخوردار است و می­تواند در موقعیت­های گوناگون کاری، تحصیلی، اجتماع، خانوادگی، سیاست، و اقتصاد در رابطه با علت انجام دادن و انجام ندادن رفتارهای اخلاقی به کار برده شود.

Keywords [Persian]

  • اخلاق
  • رفتاراخلاقی
  • سود و زیان
  • مقیاس سود و زیان
  • اعتباریابی

References

ابراهیمی‌نیا، علی. (1398). «چند وچون روش تحقیق آمیخته». همایش ملی روانشناسی، تعلیم و تربیت و سبک زندگی.
باقری، خسرو. (1377). مبانی و شیوه­های تربیت اخلاقی: نقد تطبیقی علـم اخـلاق و روانشناسـی معاصـر. تهران: مرکز چاپ و نشر سازمان تبلیغات اسلامی.
دلفان بیرانوند، آرزو و رشید، خسرو. (1401). «ساخت، اعتباریابی، رواسازی، و هنجاریابی مقیاس رفتاراخلاقی در میان نوجوانان». فصلنامه آموزش و پرورش متعالی. (در حال انتشار).
رجب‌پور، ابراهیم؛ حمیدیان‌پور، فخریه؛ حسینی اقبال، عزیزه و ستایش منش، پریسا. (1401). «شناسایی و تحلیل اهمیت عوامل کلیدی رفتار اخلاقی کارکنان با بکارگیری رویکرد سوارا فازی». فصلنامه تأملات اخلاقی، 2 (10): 69- 92.
شعبانی، زهرا. (1391). فرا تحلیل تحول اخلاقی در تحقیقات انجام شده طی سال­های 1365- 1388. پژوهش و نگارش کتب دانشگاهی، 27، 42- 81.
شهرزادی، لیلا؛ باب الحوائجی، فهیمه و اشرفی ریزی، حسن. (1391). «تحلیل هزینه- سودمندی: شاخصی برای ارزیابی اقتصادی کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع رسانی». مدیریت اطلاعات سلامت، 10 (2): 1- 18.
قدوسی، فائزه؛ موسوی‌پور، نعمت اله و فقهی، علیرضا. (1396). «پدیدارشناسی؛ رویکردی نوین در فهم برنامة درسی». فصلنامه نوآوری‌های آمـوزشـی، 16(62): 127- 146.
کدیور، پروین. (1376). «بررسی نقش استدلال­های اخلاقی و نحوه­ی تعامل معلم در رشد اخلاقی دانش­آموزان». پژوهشکده تعلیم و تربیت پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش.
گلریز، حسن. (1380). فرهنگ توصیفی اصطلاحات پول، بانکداری و مالیه بین‌المللی: انگلیسی – فارسی. انتشارات: فرهنگ معاصر.
لطف آبادی، حسین. (1384). «نقد نظریه­های رشد اخلاقی پیاژه و کلبرگ و بندورا و ارائه الگویی نو برای پژوهش در رشد اخلاقی دانش­آموزان ایران». نوآوری­های آموزشی، 4 (11): 79- 106.
محمدی منفرد، بهروز. (1401). «تحلیل انتقادی طبیعت‌گرائی اخلاقی مورد نظر فلانگان». فصلنامه تأملات اخلاقی، 3 (11): 27- 46.
نمازی، حمیدرضا. (1390). «مبانی فلسفی سود و زیان در پژوهش­های پزشکی». مجله ایرانی اخلاق و تاریخ پزشکی، ویژه نامه اخلاق در پژوهش، 5 (1و2): 51-61.
یعقوبی، ابوالقاسم و عبدالهی مقدم، مریم. (1395). «بررسی رابطه استدلال اخلاقی و رفتاراخلاقی با میانجی­گری نظریه شناخت اجتماعی در نوجوانان». روانشناسی مدرسه، 5 (2): 182- 167.
Bandura, A. (1999). Social Cognitive Theory of Personality. The Coherence of Personality: Social-Cognitive Bases of Consistency, Variability, and Organization, 185-241.
Bennis, W. M., Medin, D. L., & Bartels, D. M. (2010). The Costs and Benefits of Calculation and Moral Rules. Perspectives on Psychological Science, 5(2), 187-202.
Bentham, J. (2000). An Introduction to the Principles of Morals and Legislation.
Batches. Kitchener: Batoche Books
Blasi, A. (1980). Bridging moral cognition and moral action: A critical review of the literature. Psychological Bulletin, 88, 1-45.
Bruggbman, L.E., & Hart, J.K. (1996). Cheating, Lying and Moral reasoning by religious and secular high school students. Journal of Educational Research, 89:340-344.
Cheng, C. (2014). The predictive effects of self-esteem, moral self, and moral reasoning on delinquent behaviors of Hong Kong young people. International Journal of Criminology and Sociology, 3, 133-145.
Clark, V. L. P., Creswell, J. W., Green, D. O. N., & Shope, R. J. (2008). Mixing quantitative and qualitative approaches. Handbook of emergent methods, 363.
Cohen, B. H. (2008). Explaining Psychological Statistics. John Wiley & Sons.
Colby, A., & Damon, W. (1992). Some do care: Contemporary lives of moral commitment. New York: Free Press.
Creswell, J. W. (2003). Research Design: Qualitative, Quantitative, and Mixed Methods Approaches, Second Edition, And Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
Dewey, J. (1985). Democracy and Education (1916). The middle works, 9, 4-58.
Donner, W. (1998). Mill's Utilitarianism, in: The Cambridge Companion to Mill, Edited by: John Skorupski, Cambridge University Press.
Eilertson, C.F. (2010). Felt Moral Obligation: An Alternative Foundation for Moral Behavior. Unpublished doctoral dissertation. Brigham Young University.
Freud, S. (1950). Totem and Taboo. New York: Norton
Frimer, J. A. Schaefer, N. K. & Oakes, H. (2014). Moral actor, selfish agent. Journal
of Personality and Social Psychology, 106(5), 790-802.
Gilligan, C. (1993). In A Different Voice: Psychological theory and women’s development. Harvard University Press.
Grady, M. P. (1998). Qualitative and action research: A practitioner handbook. Phi Delta Kappa International.
Graham, J. Nosek, B. A. Haidt, J. Iyer, R. Koleva, S. & Ditto, P. H. (2011). Mapping the moral domain. Journal of Personality and Social Psychology, 101(2), 366- 385
Green, S. B. (1991). How many subjects does it take to do a regression analysis? Multivariate behavioral research, 26(3), 499-510.
Greene, J. D. (2015). Moral Tribes: Emotion, Reason, and the Gap between us and Them. New York: The Penguin Press.p, 422.
Haidt, J. & Kesebir, S. (2010). Morality. In S. T. Fiske, D. T. Gilbert & G. Lindzey
(Eds.), Handbook of Social Psychology (Vol. 5, pp. 797-832). New York: Wiley.
Hardy, S. A., Carlo, G. (2005). Identity as a Source of moral motivation. Human Development, 48, 232–256.
Hester, N., & Gray, K. (2020). The moral psychology of race less, genderless strangers. Perspectives on Psychological Science, 15(2), 216-230.
Hume D. A. (1998). Treatise of Human Nature. Seldy- Biggi LA (Ed). The Clarendon, p. 100-10.
Husserl, E. (1964). The Idea of Phenomenology, TR. The Hague, the Netherlands: Nijhoff.
Janoff-Bulman, R. & Carnes, N. C. (2013). Surveying the Moral Landscape: Moral Motives and Group-Based Moralities. Personality and Social Psychology
Review, 173, 219-236.
Kohlberg, L. (1969). Stage and sequence: The cognitive-developmental approach to socialization. Handbook of socialization theory and research, 347, 480. In D. A. Goslin (Ed.), Handbook of socialization theory and research.
Koten Kortenkamp, K.V., Moore, C.F. (2001). Egocentrism and anthropocentrism: moral reasoning about ecological commons dilemmas. J Envir Psycho. 21: 261-72.
Lesko, N. (2012). A cultural construction of adolescence. Edited by Michael W. Apple, University of Wisconsin–Madison. Second edition. Taylor & Francis group, NewYork and London.
Lowry, R., Peterson, M. (2011). Cost-Benefit Analysis and non-Utilitarian Ethics. Politics, Philosophy & Economics 11(3) 258–279. DOI: 10.1177/1470594X11416767.
Piaget, J. (1932). The Moral Judgement of the Child. New York: Harcourt.
Porter, TM. (1995). Trust in Numbers. The Pursuit of Objectivity in Science and Public Life. Princeton: Princeton University Press.
Portney, PR. (2002). Benefit-Cost Analysis [Online]. Available from: URL:
http://www.econlib.org/library/Enc/BenefitCostAnalysis.html/.
Rai, T. S. & Fiske, A. P. (2011). Moral psychology is relationship regulation: Moral
motives for unity, hierarchy, equality, and proportionality. Psychological
Review, 118(1): 57-75.
Rai, T. S., & Holyoak, K. J. (2013). Exposure to moral relativism compromises moral behavior. Journal of Experimental Social Psychology, 49(6), 995-1001.
Rest, J. (1986). Moral development: Advances in research and theory, New Yourk
Santrock, J. W. (2014). Adolescence fiftenth edition. Published by McGraw-Hill Education, 2 Penn Plaza, New York, NY 10121. Printed in the United States of America.
Scholl, J. A., Mederer, H. L., & Scholl, R. W. (2016). Motivating ethical behavior. Global encyclopedia of public administration, public policy, and governance. Cham: Springer. DOI: 10.1007/978-3-319-31816-5_2368-1.
Skinner, B. F. (1971). Operant conditioning. The encyclopedia of education, 7, 29-33.
Solomon, Robert C. (2005), On Ethics and Living Well, Austin: University of Texas.
Tashakkori, A., & Teddlie, C. (2003). Handbook of Mixed Methods in Social and Behavioral Research, First Edition, Sage Publication Inc.
Treviño, L. K., Weaver, G. R., Reynolds, S. J. (2006). Behavioral Ethics in Organizations: A Review. Journal of Management, 32 (6), DOI: 10.1177/0149206306294258.
Treviño, L. K., Youngblood, S. A. (1990). Bad apples in bad barrels: A causal analysis of ethical decision making behavior. Journal of Applied Psychology, 75(4): 447-476.
Van Manen, M. (1990). Researching lived experience: Human science for an action sensitive pedagogy New York, State University of New York Press.
Vygotsky, L. S. (1962). The Development of Scientific Concepts in Childhood.
Weber, J., Gillespie, J. (1998). Differences in ethical beliefs, intentions, and behaviors. Business and Society, 37(4): 447-467.
Zerbe, R. O. (2018). A Distinction between Benefit-Cost Analysis and Cost Benefit Analysis Moral Reasoning and a Justification for Benefit Cost Analysis. https://www.researchgate.net/publication/315815836.
 
Ethical Reflections
Volume 3, Issue 3 - Serial Number 11
September 2022
Pages 115-149

Files

History

  • Receive Date: 22 July 2022
  • Revise Date: 05 October 2022
  • Accept Date: 10 October 2022

Share

How to cite

Statistics