نسبت هنر، زندگی و اخلاق در اندیشه هایدگر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسندة مسئول، دانشیار گروه فلسفه، دانشکدگان فارابی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 دانشجوی رشته فلسفه، دانشکدگان فارابی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

«پرسش از هستی» به منزلة مهم‌ترین مسئله در حیات فکری هایدگر، نسبتی وثیق با حقیقت هنر دارد. هایدگر در برابر دیدگاه کانت که معتقد به تفکیک تام قلمرو و معیارهای داوری «قوة حکم» از قوای عقل نظری و عقل عملی بود، بر پیوند دیگرباره این ساحت‌ها با یکدیگر احتجاج می‌کند. از نظر او هنر راستین در حقیقت خود، پیوندی بنیادین با زندگی و مناسبات زیستی آدمی دارد. هدف از این پژوهش، اول، نشان دادن این است که از نظر هایدگر نسبتی بنیادین میان هنر با زندگی و اخلاق وجود دارد و این نسبت برآمده از ذات عالم‌ساز اثر هنری است. دوم، در صدد است تبیینی از حقیقتِ عالمِ سربرآورده از آثار هنری و نقش و نسبت این عالم در زندگی و حیات انسانی به دست دهد. در پایان نشان می‌دهیم نفی زیبایی‌شناسی جدا از اخلاق در بیان هایدگر، مستلزم این نیست که هنر به منزلة ابزار اخلاق متصور شود. چنین تصوری با مبانی اندیشة هایدگر سازگار نیست.

کلیدواژه‌ها


بولت، باربارا. (1399). هایدگر در قابی دیگر. ترجمه مهدی شام‌روشن. تهران: مؤسسه تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری «متن»، چاپ اول.
صمدیه، مریم و ملایوسفی، مجید (1400)، تفسیر هایدگر از فرونسیس در کتاب سوفیست افلاطون با نگاهی به کتاب هستی و زمان، مجله تأملات فلسفی، دورة یازدهم، شماره 26، ص 167-191.
کانت، ایمانوئل. (1397). نقد قوه حکم. ترجمه عبدالکریم رشیدیان. تهران: نشر نی، چاپ یازدهم.
کوکلمانس، یوزف. (1395). هیدگر و هنر. ترجمه محمدجواد صافیان. آبادان: نشر پرسش، چاپ سوم.
مک کواری، جان. (1397). هایدگر و مسیحیت. ترجمه شهاب‌الدین عباسی. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه، چاپ اول.
هایدگر، مارتین. (1384). «نامه دربارة انسان­گرایی» در: از مدرنیسم تا پست مدرنیسم. ویراسته لارنس کهون. ترجمه عبدالکریم رشیدیان. تهران: نشر نی، چاپ چهارم.
هایدگر، مارتین. (1389). شعر، زبان و اندیشه رهایی. ترجمه عباس منوچهری. تهران: انتشارات مولی، چاپ دوم.
__________. (1394). سرآغاز کار هنری. ترجمه پرویز ضیاء شهابی. تهران: انتشارات هرمس، چاپ ششم.
__________. (1396 الف). هستی و زمان. ترجمه سیاوش جمادی. تهران: انتشارات ققنوس، چاپ هفتم.
__________. (1396 ب). درآمد به متافیزیک. ترجمه و تحقیق انشاءالله رحمتی. تهران: نشر سوفیا، چاپ اول.
__________. (1398). مسائل اساسی پدیدارشناسی. ترجمه پرویز ضیاء شهابی. تهران: انتشارات مینوی خرد، چاپ پنجم.
__________. (1399). نیچه (جلد یکم). ترجمه ایرج قانونی. تهران: نشر آگه، چاپ هفتم.
هرمان، فردریش ویلهلم فون. (1400). سوژه و دازاین: مفاهیم اساسی هستی و زمان. ترجمه احسان پویافر و فلورا عسکری‌زاده. تهران: نشر پگاه روزگار نو، چاپ اول.
یانگ، جولیان. (1395). فلسفه هنر هایدگر. ترجمه امیر مازیار. تهران: نشر گام نو، چاپ سوم.
Baumgarten, Alexander. (1954). Reflections on Poetry. Trns. & eds. Karl Aschenbrenner and William Holther. Berkeley: University of California Press.
Bolt, B. (1399 SH). Heidegger Reframed: Interpreting Key Thinkers for the Arts. Translated by: Mahdī Shām Rushan. Tehran: Nashr-e Matn.
Dreyfus, Hubert L. (1993). “Heidegger on the connection between nihilism, art, technology and politics” in The Cambridge Companion to Heidegger. Edited by Charles B. Guignon. USA: The University of Cambridge.
Guignon, Charles. (1989). “Truth as Disclosure: Art, Language, History” in: The Southern Journal of Philosophy. Vol. 28. Memphis: Department of Philosophy at the University of Memphis.
Hatab, Lawrence J. (2000). Ethics and Finitude: Heideggerian Contribution to Moral Philosophy. USA: Rowman and Littlefield Publishing. First Edition.
Heideggar, Martin. (1971). On the Way to Language. Trans. Peter D. Hertz. New York: Harper and Row.
Heideggar, Martin. (1976). The Piety of Thinking. Trans. James G. Hart and John C. Maraldo. Bloomington: Indiana University Press.
Heideggar, Martin. (1977). The Question Concerning Technology and Other Essays. Translated by W. Lovitt. San Francisco: Harper and Row.
Heideggar, Martin. (1997). Plato’s Sophist, translated by Richard Rojcewicz and Andre Schuwer. Bloomington: Indiana University Press.
Heidegger, M. (1384 SH). "Letter on Humanism", in From Modernism to Postmodernism; An Anthology. Edited by: ʿAbdulkarīm Rashīdiyan. Tehran: Nashr-e Ney.
Heidegger, M. (1389 SH). Poetry, Language, Thought. Translated by: ʿAbbās Manūchihrī. Tehran: Nashr-e Mulā.
Heidegger, M. (1394 SH). The Origin of the Work of Art. Translated by: Parvīz Ḍiyaʾshahābī. Tehran: Nashr-e Hirmis.
Heidegger, M. (1396 SH. a). Being and Time. Translated by: Siyavash Jamādī. Tehran: Nashr-e Quqnūs.
Heidegger, M. (1396 SH. b). Introduction to Metaphysics. Translated by: InshāʾAllāh Raḥmatī. Tehran: Nashr-e Sūphīā.
Heidegger, M. (1398 SH). The Basic Problems of Phenomenology. Translated by: Parvīz Ḍiyaʾshahābī. Tehran: Nashr-e Mīnūy-e Khirad.
Heidegger, M. (1399 SH). Nietzsche, Vol. 1: The Will to Power as Art. Translated by: Īraj Qānūnī. Tehran: Nashr-e Āgah.
Herrmann, F.-W. Von. (1400 SH). Subjekt und Dasein: Interpretationen zu “Sein und Zeit”. Translated by: Iḥsān Pūyāfar and Flurā ʿAskarīzādih. Tehran: Nashr-e Pigāh-e Rūzigār-e nu.
Hodge, Joanna. (1992). “Against Aesthetics: Heidegger on Art” in Journal of the British Society for Phenomenology, Vol. 23. No.3.
Hodge, Joanna. (1995). Heidegger and Ethics. London: Rutledge Press, First Edition.
Kant, I. (1397 SH). Critique of Judgement. Translated by: ʿAbdulkarīm Rashīdiyan. Tehran: Nashr-e Ney.
Kockelmans, J. J. (1395 SH). Heidegger on Art and Art Works. Translated by: Muḥammad Javād Sāfiyan. Ābādān: Nashr-e Pursish.
Lewis, Michael. (2005). Heidegger and the Place of Ethics. London and New York: Continuum Press, First Edition.
Macquarrie, J. (1397 SH). Heidegger and Christianity. Translated by: Shahāb al-dīn-e ʿAbbāsī. Tehran: Nashr-e Pārsih.
Palmer, Daniel E. (1998). “Heideggar and the Significance of the Work of Art” in British Journal of Aesthetics. Vol. 38. Oxford: Oxford University Press.
Samadieh, Maryam. Mollayoosefi, Majid. (1400 SH). Tafsīr-e Heidegger az Phronesis Dar Kitāb-e Sophist-e Platon Ba Nigā Bi Kitāb -e “Being and Time”. Majalli-ye Taammulāt-e Falsafī, no. 26, p. 167-191.
Sheehan, Thomas. (2005). “Dasein” in a companion to Heidegger. USA: Blackwell, p. 193-213.
Young, J. (1395 SH). Heidegger’s Philosophy of Art. Translated by: Amīr Māziyar. Tehran: Nashr-e Gām-e nu.