Document Type : Original Article
Author
Associate Professor, Islamic Sciences and Culture Academy, Department of Islamic Pholosophy and Kalam, Qom, Iran
Abstract
Keywords
Article Title [Persian]
Author [Persian]
تاکنون تبیینهای مختلفی از خوبی اخلاقی به عمل آمده است. در برخی از این تبیینها خوبی اخلاقی تافتۀ جدابافته از خوبیهای دیگر نیست و قابل فروکاهش به خوبی غیر اخلاقی است. در مقابل، برخی دیگر از تبیینها برای خوبی اخلاقی جایگاهی مستقل قائلند. هرکدام از این نگاههای استقلالی و غیر استقلالی خود به شاخههای مختلفی تقسیم شدهاند. اکنون سؤال این است که خوبی اخلاقی در نظریۀ تناسب وجودی چگونه تبیین میشود. مدعای اساسی در نظریۀ تناسب وجودی این است که همۀ ارزشهای اخلاقی از تناسب وجودی برمیخیزند. نویسنده این نظریه را در آثار دیگر توضیح داده است. در این مقاله با روش تحلیلی، ابتدا معناشناسی خوبی، به طور عام و گام به گام صورت گرفته و درنهایت معنای خوبی اخلاقی به طور خاص مشخص گردیده است. نتیجۀ به دستآمده این است که خوبی مفهومی فلسفی است که از نسبتسنجی میان برخی امور بهدست میآید. این مفهوم فلسفی شامل برخی عناصر معنایی مشترک و برخی عناصر معنایی خاص است. دو عنصر معنایی مشترک در همۀ اقسام خوبی، «تأیید» و «تناسب» است. آن چیزی که اقسام خوبی را از یکدیگر جدا میکند، عنصر معنایی خاص است که نقش کلیدی در معنای هر قسم از خوبی ایفا میکند. عنصر معنایی خاص در خوبی اخلاقی، «تحسینپذیری و ارزشمندی» است که باعث استقلال خوبی اخلاقی از دیگر اقسام خوبی میشود. همچنین، تناسبی که منجر به خوبی اخلاقی یا ارزش اخلاقی میشود تناسبی خاص بوده و غیر از تناسبی است که در اقسام دیگر خوبی با آن سر و کار داریم.
Keywords [Persian]