The Demands of Morality with an Emphasis on the Component “Priority” in Islamic Thought

Document Type : Original Article

Authors

1 Ph.D. student of Transcendent Theosophy, Ferdowsi University, Shahid Motahari College, Mashhad

2 Professor, Department of Islamic Philosophy, Ferdowsi University, Mashhad, Iran, masoudi-g@um.ac.ir

3 Associate Professor, Department of Philosophy, Imam Khomeini International University of Qazvin, Qazvin, Iran

10.30470/er.2023.2010678.1246

Abstract

The extent of moral demands is one of the important topics in the philosophy of ethics, which was raised in the late 20th century and followed seriously in moral philosophy. The issue of moral demand seeks to determine the limits and boundaries of ethics in human actions and behavior. Regarding this, there are generally three ethical approaches: maximalist ethics, moderate ethics, and minimalist ethics, across three components of inclusiveness, priority, and intensity, which determine the type of ethical approach taken by considering the question whether or not any attention is paid to these three components in moral evaluation. In this article, by referring to these three components and using the descriptive and analytical method of the priority component, we examine its indicators and the solution to moral dilemmas and conflicts in Islamic thought, focusing on the viewpoints of Shia thinkers, especially Shia jurists.

Keywords

Main Subjects


Article Title [Persian]

میزان مطالبه اخلاق با تاکید بر مؤلفه اولویت در اندیشه اسلامی.

Authors [Persian]

  • هادی ایزانلو 1
  • جهانگیر مسعودی 2
  • شیرزاد پیک حرفه 3
1 دانشجوی دکتری حکمت متعالیه، دانشگاه فردوسی، دانشکده شهید مطهری، مشهد، ایران
2 استاد گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران
3 دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه بین المللی امام خمینی، قزوین، ایران
Abstract [Persian]

میزان مطالبات اخلاقی یکی از مباحث مهم در فلسفۀ اخلاق است که در اواخر قرن بیستم مطرح و به صورت جدی در فلسفۀ اخلاق دنبال شد. بحث مطالبۀ اخلاقی در پی آن است که حدود و مرزهای الزامات اخلاقی را در اعمال و رفتار آدمی تعیین کند. در این بحث به‌طور کلی سه رویکرد اخلاق حداکثرگرا، اخلاق اعتدال‌گرا و اخلاق حداقل‌گرا وجود دارد. میزان مطالبۀ اخلاق و به تبع، نوع رویکرد به اخلاق بر اساس سه مؤلفۀ شمول، اولویت و شدّت در ارزیابی اخلاقی تعیین می‌شود. در این مقاله ضمن اشاره به این سه مؤلفه، با روش توصیفی و تحلیلی مؤلفۀ اولویت، شاخصه‌های آن و راه‌حل رفع معضلات و تزاحمات اخلاقی را در اندیشۀ اسلامی، با تمرکز بر دیدگاه اندیشمندان شیعه، به‌خصوص فقهای شیعه بررسی می‌کنیم.

Keywords [Persian]

  • مطالبه اخلاقی
  • شمول
  • اولویت
  • شدت
  • تزاحم
  • اندیشمندان شیعه
The Holy Quran
Atkīnson, R. F. (1369 SH). An Introduction Moral Philosophy, Translated by: Sohrāb alavī. Tehrān: Nashr-e Kitāb
Ansārī, Shiykh Murtaḍa (1377 SH). Favāid al-Osūl. Qom: Majma al-Fikr al- Īslāmī
Īrvānī, Bāqir. (1429 AH). Kifāya al-Osūl Fī Oslūbiha al-Thānī. Najaf: Najaf al-Ashraf.
Borūjirdī Najafi, Moḥammad Taqī. (1405 AH). Nahāya al-Afkār Fi Mabāḥis al-Alfāẓ. Qom: Nashr-e Īslāmī.
Bustāni, Fuād Afrām. (1379 SH). Farhang Abjadī. Translated by: Reḍā Mahyār. Tehrān: Nashr-e Īslāmī.
Piyk hirfih, Shīrzād. (1390 SH).Marzhāy-e Akhlāq. Tehrān: Nashr-e Niy.
A Group of Writers. (1389 SH). Farhangnāmi Osūl Fiqh. Qom: Markaz Ītilāāt Madārik Īslāmī.
Ḥakim, Siyyid Moḥsin. (1404 AH). Mostamsak al-Orwah. Qom: Maktabat al-Siyyid al-Marashī.
Khalkhālī, Siyyid Reḍa. (1407 AH). Kitāb al- Ḥaj. Qom: Lotfī.
Khomiynī, Siyyid Mostafā. (1376 SH). Taḥrīrāt Fī al-Osūl. Qom: Nashr-e Āsār Īmām Khomiynī.
Khorāsānī, Moḥammad Kaẓim. (1424 AH). Kifāya al-Osūl. Qom: Nashr-e Īslāmī.
Darbandī, Āqā Ibn Ābid. (n. d).Khazāin al-Aḥkām. Qom: Moallif.
Rahnamāiy, Siyyid Aḥmad. (1383 SH). Darāmadī bar Mabānī Arzishhā. Qom: Moassisi Īmām Khomiynī.
Sharīfī, Aḥmad Ḥossiyn. (1388 SH). Khūb Chīst? Bad Kodām Ast?. Qom: Moassisi Īmām Khomiynī.
Sharīfī, Aḥmad Ḥossiyn. (1396 SH). Dāneshnāmi Akhlāq Kārbordī. Qom: Moassisi Īmām Khomiynī.
Āmilī, Shams al-Dīn. (1410 AH). al-Qawāid v al-Fawāid. Qom: Mofīd.
Gharavī Tabrīzī, Alī. (1410 AH). Kitāb al-Tahārat. Qom: Dār al-Hodā.
Ghazālī, Moḥammad. (1378 SH). al-Mostasfā Min Alm al-Osūl. Biyrūt: Dār al-Arqām.
Fayyāḍ, Moḥammad Isḥāq. (1410 AH). Mohāḍirāt Fi Osūl al-Fiqh. Qom: Dār al-Hodā.
Kāẓimī, Moḥammad Alī. (1409 AH). Fawāid al-Osūl. Qom: Nashr-e Īslāmī.
_______. (1411 AH). Kitab al-Salāt. Qom: Nashr-e Īslāmī.
Langrūdī, Jafar. (1382 SH). Maktabhāyi Ḥoqūqī Dar Ḥoqūq Īslām. Tehrān: Ganj-e Dānish.
Moẓafar, Moḥammad Reḍa. (1384 SH). Osūl Fiqh. Qom: Dār al-Fikr.
______(1424 AH). Osul Fiqh. Qom: Nashr-e Jahān.
Majlisī, Moḥammad Bāqir. (1373 SH). Bihār al-Anwār. Qom: Nashr-e Īslāmī.
Moḥammadī Piyrū, Aḥmad. Sharīfī, Aḥmad Ḥossiyn. (1390 SH). Naqsh Motlaqgerāiy Dar Halli Tazāḥomāt Akhlāqī. Marifat Akhlāqī.
Misbāḥ Yazdī, Moḥammad Taqī. (1384 SH). Naqd va Barrisī Makāteb Akhlāqī. Qom: Moassisi Īmām Khomiynī.
Najafī, Moḥammad Ḥasan. (1369 SH). Javāher al-Kalām. Qom: Dār al-Kotob Īslāmī.
Velāiy, Aīsā. (1387 SH). Farhang Tashrīḥī Istilāḥāt Osūl. Tehrān: Nashr-e Niy.
Kagan, Shally. (1989). The limits of morality, Oxford: Oxford University press.
 
قرآن کریم.
اتکینسون، آر. اف. (1369). درآمدی به فلسفۀ اخلاق، ترجمۀ سهراب علوی. تهران: مرکز ترجمه و نشر کتاب.
انصاری، شیخ مرتضی. (1377). فوائدالاصول. قم: مجمع­الفکر الاسلامی.
ایروانى، باقر. (1429). کفایةالاصول فی اسلوبها الثانى. نجف: نجف اشرف، چاپ اول.
بروجردی نجفی، محمدتقی. (1405). نهایة الافکار فی مباحث الالفاظ، تقریرات بحث آقا ضیاء عراقی. قم: مؤسسۀ نشر اسلامی.
بستانی، فؤاد افرام. (1379). فرهنگ ابجدی عربی_فارسی، ترجمۀ رضا مهیار. تهران: اسلامی.
پیک‌حرفه، شیرزاد. (1390). مرزهای اخلاق، تهران: نشر نی، چاپ اول.
جمعی از نویسندگان. (1389). فرهنگنامۀ اصول فقه. قم: مرکز اطلاعات و مدارک اسلامى، چاپ اول.
حکیم، سیدمحسن. (1404). مستمسک العروة. قم: مکتبة السید المرعشی.
خلخالی، سیدرضا. (1407). کتاب الحج، تقریرات بحث آیة­الله خویی. قم: لطفی.
خمینی، سیدمصطفی. (1376). تحریرات فی الاصول. قم: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
خراسانی، محمدکاظم. (1424). کفایة الاصول. قم: مؤسسۀ نشر اسلامی.
دربندى، آقا بن عابد. (بی‌تا). خزائن الأحکام. قم، چاپ اول.
رهنمایی، سیداحمد. (1383). درآمدی بر مبانی ارزش‌ها. قم: مؤسسۀ امام خمینی.
شریفی، احمدحسین. (1388). خوب چیست؟ بد کدام است؟. قم: مؤسسۀ امام خمینی.
شریفی، احمدحسین و همکاران.(1396). دانشنامه اخلاق کاربردی، قم: موسسه امام خمینی.
عاملی (شهید اول)، شمس الدین. (بی‌تا). القوائد و الفوائد، تحقیق عبدالهادی حکیم. قم: مفید.
غروی تبریزی، علی. (1410). کتاب الطهارة، تقریرات بحث آیة­الله خویی. قم: دارالهدی للمطبوعات.
غزالی، محمد بن محمد. (1378). المستصفی من علم الاصول. بیروت: دارالارقام.
فیاض، محمداسحاق. (1410). محاضرات فی اصول الفقه، تقریرات بحث آیةالله خویی. قم: دارالهدی للمطبوعات.
کاظمی، محمدعلی. (1409). فوائد الاصول، تقریرات بحث میرزای نائینی، تحقیق رحمت­الله رحمتی. قم: مؤسسۀ نشر اسلامی.
کاظمی، محمدعلی. (1411). کتاب الصلاة، تقریرات بحث میرزای نائینی. قم: مؤسسۀ نشر اسلامی.
لنگرودی، جعفر. (1382). مکتب‌های حقوقی در حقوق اسلام. تهران: گنج دانش.
مظفر، محمدرضا. (1384). اصول فقه، ترجمۀ محسن غرویان و علی شیروانی. قم: دارالفکر.
مظفر، محمدرضا. (1424). اصول فقه. قم: نشر جهان.
مجلسی، محمدباقر. (1373). بحارالانوار. قم: نشر اسلامی.
محمدی پیرو، احمد؛ شریفی، احمدحسین. (1390). «نقش مطلق‌گرایی در حلّ تزاحمات اخلاقی». معرفت اخلاقی. سال دوم، شمارۀ 4، صص 21-44.
مصباح یزدی، محمدتقی. (1384). نقد و بررسی مکاتب اخلاقی، تحقیق احمدحسین شریفی. قم: مؤسسۀ امام خمینی.
نجفی، محمدحسن. (1369). جواهر الکلام. قم: دارالکتب الاسلامیة.
ولایى، عیسى. (1387). فرهنگ تشریحى اصطلاحات اصول. تهران: نشر نی، چاپ ششم.
Kagan, S. (1989). The limits of morality. Oxford: Oxford University press.